Diş hekiminin en önemli görevlerinden biri de tedavinin yanı sıra hastasına ağız ve diş sağlığını nasıl koruyacağını öğretmesidir.

Ağız ortamımız vücut sıcaklığımızın biraz üzerinde, yani yaklaşık 38 derecedir. Aldığımız gıdalar ağız içinde bulunan bakteriler için de bir besin kaynağıdır. Diş yüzeylerinde biriken bu gıda ve mikrop tabakası ‘mikrobiyal dental plak’ ya da kısaca ‘plak’ olarak adlandırılır ve diş ve dişeti hastalıklarının başlıca sebebidir. Plak tabakası ağız sıcaklığında yaklaşık 12 saat içinde organize olarak hastalık yapıcı hale gelir. Dişlerin günde 2 kez fırçalanması gerekliliğini yaratan budur.

Diş fırçalamayla ilgili pek çok doğru bilinen yanlış vardır. Bunlardan başlıcası dişlerin sert bir fırçayla daha iyi temizleneceğidir. Oysa ki plak tabakası diş yüzeyine gevşek bir şekilde tutunduğundan, ‘orta’ sertlikteki bir diş fırçası plağın uzaklaştırılmasında çok etkilidir. Ayrıca mine yüzeyinde aşınmaya yol açmaz. Yumuşak fırçalar ise dişeti çekilmesi olan ya da ağız içi cerrahi bir operasyon geçirmiş hastalarda geçici olarak hekim tavsiyesiyle kullanılabilir. Diş fırçasının tipi ve şekliyle beraber diş fırçalama tekniği de çok önemlidir. Sizin için en uygun teknik hekiminiz tarafından size gösterilecektir.

Sanılanın aksine diş macunlarının ağız bakımındaki rolü sınırlıdır. Diş fırçalamayı kolaylaştırırlar, ağıza hoş bir koku verip içeriğindeki florla diş minesini güçlendirir. Ancak yine de bakteri plağının uzaklaştırılmasında mekanik temizliğe yardımcı rolü vardır.

Ağız ve diş sağlığının korunmasında az bilinen ancak çok önemli olan bir faktör de ara yüz temizliğidir. Dişlerin 5 yüzü vardır. Bizler fırçalamayla dişlerin çiğneyici yüzeyleri, dile ve yanağa bakan yüzeylerinin temizleyebiliriz. Ancak dişlerin birbirleriyle temasta olan komşu yüzlerini fırça ile temizlemek imkansızdır. Bu bölgeler ‘diş ipi’ ya da ‘ara yüz fırçası’ ile temizlenmelidir. Diş ve dişetlerinin durumuna göre kullanacağınız temizlik aracı size hekiminiz tarafından tavsiye edilecektir. Günde 2 kez yapılacak fırçalama ve günde 1 kez yapılacak ara yüz temizliği rutin ağız bakımınız olmalıdır.

Hastalar tarafından en çok sorulan sorulardan biri de gargara kullanımıdır. ‘Gargaralar’ ya da ‘ağız suları’ ağızdaki dental plağı uzaklaştırmaz yanlızca hastalık yapıcı etkisini azaltırlar. Ancak düzenli kullanımda tad bozukluğu, mu-kozada yanma, dişlerde renklenme gibi yan etkileri mevcuttur. O nedenle akut yani ani gelişen dişeti hastalıklarında, ağız içi operasyonların hemen öncesi ve sonrasında geçici süreyle hekim tavsiyesiyle kullanılmalıdırlar.